Poonam Gupta, RBI Deputy Governor | केंद्र सरकारने पूनम गुप्ता (Poonam Gupta) यांची रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) च्या डेप्युटी गव्हर्नरपदी (RBI Deputy Governor) नियुक्ती केली आहे. त्यांचा कार्यकाळ 3 वर्षांचा असेल. गुप्ता सध्या नॅशनल कौन्सिल ऑफ अप्लाइड इकॉनॉमिक रिसर्च (NCAER) च्या महासंचालक पदावर कार्यरत आहेत.
गुप्ता यांची नियुक्ती RBI च्या चलनविषयक धोरण समितीच्या (Monetary Policy Committee – MPC) आगामी बैठकीच्या काही दिवस आधी करण्यात आली आहे. ही बैठक एप्रिल 7 ते 9 दरम्यान होणार आहे. त्या मायकल डी पात्रा यांची जागा घेतील, ज्यांनी जानेवारी 2020 ते जानेवारी 2025 या काळात डेप्युटी गव्हर्नर पद भूषवले होते. पात्रा यांनी मध्यवर्ती बँकेत चलनविषयक धोरण, आर्थिक संशोधन आणि वित्तीय बाजारपेठ व्यवस्थापनाचा कार्यभार सांभाळला होता.
कोण आहेत पूनम गुप्ता? (Who is Poonam Gupta?)
गुप्ता या सध्या पंतप्रधानांच्या आर्थिक सल्लागार परिषदेच्या सदस्य असून 16 व्या वित्त आयोगाच्या सल्लागार परिषदेच्या निमंत्रक देखील आहेत. त्यांनी 2021 मध्ये NCAER मध्ये प्रवेश केला होता. यापूर्वी त्यांनी वॉशिंग्टन डीसी येथे आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी (IMF) आणि जागतिक बँकेत जवळपास दोन दशके वरिष्ठ पदांवर काम केले आहे.
त्यांच्या अकादमिक प्रवासात त्यांनी दिल्ली स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स आणि युनिव्हर्सिटी ऑफ मेरीलँड (USA) येथे अध्यापन केले आहे. त्या इंडियन स्टॅटिस्टिकल इन्स्टिट्यूट (ISI), दिल्ली येथे अभ्यागत प्राध्यापक होत्या. तसेच, NIPFP मध्ये RBI चेअर प्रोफेसर आणि ICRIER मध्ये प्राध्यापक म्हणूनही त्यांनी काम पाहिले आहे.
NCAER मध्ये गुप्ता यांचे नेतृत्व आर्थिक विकास, आंतरराष्ट्रीय वित्तीय प्रणाली, मध्यवर्ती बँकिंग, सार्वजनिक कर्ज आणि राज्य वित्त व्यवस्थापन या विषयांवर आहे. त्यांच्या नावावर 50 हून अधिक महत्त्वपूर्ण संशोधन लेख असून, त्यांनी भारत आणि चीनच्या अर्थव्यवस्थेवर संपादित पुस्तकही लिहिले आहे. त्यांच्या संशोधनाचा उल्लेख द इकॉनॉमिस्ट, द फायनान्शियल टाइम्स आणि द वॉल स्ट्रीट जर्नलमध्ये झाला आहे.
गुप्ता यांनी युनिव्हर्सिटी ऑफ मेरीलँड, यूएसए येथून अर्थशास्त्रात मास्टर्स आणि पीएचडी तसेच दिल्ली विद्यापीठाच्या दिल्ली स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समधून मास्टर्सची पदवी घेतली आहे. त्यांच्या नियुक्तीनंतर, RBI मध्ये आता चार डेप्युटी गव्हर्नर झाले असून त्यात एम राजेश्वर राव, टी रबी शंकर आणि स्वामीनाथन जे यांचा समावेश आहे.
